H 2 ‘Ik laat de koeien buiten lopen om mijn huwelijk te redden’

2 Weidepremie / De Haan

door Ineke Noordhoff / Foto Ellen Kok

Nico de Haan zwaait vanuit de cabine van de trekker. Nog even schuift hij het voer in nette rechte bultjes voor de rekken. Een koeientong keurt tussen twee spijlen door de kwaliteit van het voer als hij de stal uitrijdt; ze snuift ter goedkeuring. ‘De staldeuren kunnen weer dicht, dat vind ik het mooiste’, bekent hij even later.

(verkorte versie uit Op het land)
In 1994 was Nico een voorloper toen hij besloot zijn melkvee zomer en winter binnen te houden. Zijn vrouw Gerie de Haan – Van Diepen vond het niets dat de dieren nooit meer buiten kwamen. Zeven jaar later won zij het pleit en mochten de Holsteiners grazen op de groene weides achter de boerderij. Maar in het voorjaar van 2006 zit het echtpaar opnieuw te dubben: doen we de koeien naar buiten of houden we deze zomer het spul op stal?

Nico houdt graag de regie
Gerie komt enthousiast naar buiten om de boerderij te laten zien: een stolp op steenworp afstand van Oude Sluis in de kop van

Noord-Holland. In de melkstal liggen de meeste koeien rustig te herkauwen. Vanuit een andere – halfopen – stal kijken kalveren

nieuwsgierig naar het gezelschap op het erf.

Nico houdt graag de regie over wat de koeien eten, waar ze hun vlaaien leggen en hoeveel melk ze produceren. ‘Voer mengen is mijn hobby, ik reken precies uit hoeveel eiwit, vet, en zetmeel er in het mengsel van gras, maïs, bierbostel en soja zit; de mineralen voeg ik toe.

Dat vind ik leuk werk.’

Aan de keukentafel met een mok koffie vertelt Gerie: ‘We zitten nu met de nieuwe mestwet. Nico is al twee keer op cursus geweest en iedere keer krijgen we nieuwe informatie. Wanneer de koeien op stal blijven, besparen we mestruimte. Dus misschien gaan ze niet meer naar buiten. Of we moeten land kunnen bijkopen. Het blijft een sommetje, de marges zijn klein en we opereren iedere keer op het randje.’

Nico: ‘Laatst hadden we dertig koeien binnen en vijftig buiten, toen zei ik voor de gein: “Mijn koeien staan binnen, die van Gerie buiten”.’ Hij kan er nog om lachen, maar het verschil van inzicht tussen de echtelieden is best lastig. Zeker als je zo vaak moet anticiperen op veranderende regels.
Weidepremie

Gerie kreeg in 2001 een medestander van formaat: de melkcoöperatie CONO ging een halve cent per liter weidepremie betalen voor melk van koeien die naar buiten mogen. Nico en Gerie krijgen jaarlijks 3250 euro meer voor de melk als hun koeien in de wei grazen.Directeur Erik Hulst van CONO: ‘Beemsterkaas is zachte kaas. Als de koeien geen vers gras eten, wordt de kaas wat stugger. Wij geven die premie om ons product te beschermen.’ In de melk van koeien die vers, kruidenrijk gras eten, zouden iets meer andere vetzuren (CLA en Omega-3) zitten dan in stalmelk. Daarom moeten ook biologische boeren hun vee buiten laten lopen. Of het voor de melkdrinkers werkelijk gezonder is, blijft onduidelijk. Wetenschappers van het Louis Bolkinstituut, voor onderzoek naar de biologische landbouw, voeding en gezondheidszorg, gaan in recent melkonderzoek niet verder dan de conclusie dat de weidegang “waarschijnlijk gezondheidsondersteunende eigenschappen” aan melk geeft.